4.1.DIFERENCOJ.- La tri konjugacioj diferencas pere de la sufikso infinitiva: La UNUA finas per -AR, la DUA per -ER, kaj la TRIA per -IR.
4.2.TEMPOJ.- Ni ekstudos la plej kutimaj tempoj unue. Tio estas la ASTEMPO (presente), OSTEMPO (futuro) kaj pasado simple (ISTEMPO).
Oni parolas pri la aferoj kiuj okazas nun kiam oni parolas en �presente� hispane:
La aliaj personaj pronomoj estas TÚ, ÉL, (ELLA, ELLO), NOSOTROS (NOSOTRAS), VOSOTROS (VOSOTRAS), ELLOS (ELLAS).
Hispane, -as finas la inajn pronomojn. Ni vidu la kompletan tempon:
Español | Esperanto |
---|---|
Yo amo | mi amas |
tú amas | vi amas |
él ama, ella ama, ello ama (eble besto) | li amas (�i, �i) |
nosotros amamos | ni amas |
vosotros amáis | vi amas |
ellos aman | ili amas |
4.2.1.ISTEMPO.- Kiam oni parolas pri kio okazis, oni uzas la istempo (pasado, hispane). Estas kelkaj apartaj istempoj en la hispana. Ni vidos nun nur la simpla istempo. Beda�rinde, ekzistas du simplaj istempoj en la hispana: la neperfekta kaj la nedefinita istempoj. Oni konas ilin kiel la pretérito imperfecto kaj pretérito indefinido.
4.2.2.PRETÉRITO IMPERFECTO kaj INDEFINIDO.- �i enhavas la ideon de istempo, sed ne de finita afero. Yo amaba a Felisa� diras, ke mi amis Felisan, sed ne diras se mi ankora� amas �in a� ne. Kontra�e, se mi diras yo amé a Felisa mi anka� diras, ke mi ne plu amas �in (eble �i mortis, a� mi amas alian inon nun).
Ni vidos nun la konjugacion de la istempoj hispanaj:
Pretérito imperfecto | Pretérito indefinido |
---|---|
yo amaba | yo amé |
tú amabas | tú amaste |
él amaba | él amó |
nosotros amábamos | nosotros amamos |
vosotros amabais | vosotros amasteis |
ellos amaban | ellos amaron |
Nun ni povas diri multajn aferojn en la hispana, se ni scias verbojn apartenantajn al la unua konjugacio. Mi diros kelkajn al vi: cantar (kanti), robar (rabi), follar (fiki, sed ekzistas pli formala verbo signifante tion: fornicar, kiu anka� sekvas la unuan konjugacion), andar (piediri), pasear (promeni), crear (krei), adorar (adori), castigar (puni), cenar (vesperman�i), �upar (su�i), molestar (�eni), pasar (pasi), silbar (fajfi), kaj nadar (na�i).
4.2.3.EKZERCOJ.- Same kiel oni konjugacias amar, oni povas konjugacii �cantar�:
PRESENTE: yo canto, tú cantas, él canta, ella canta, ello canta (birdo, ekzemple); nosotros cantamos, vosotros cantáis, ellos cantan.
PRETÉRITO IMPERFECTO: yo cantaba, tú cantabas, él cantaba, nosotros cantábamos, vosotros cantabais, ellos cantaban.
PRETÉRITO INDEFINIDO: yo canté, tú cantaste, él cantó, nosotros cantamos, vosotros cantasteis, ellos cantaron.
Nun skribu la PRETÉRITO IMPERFECTO kaj la PRETÉRITO INDEFINIDO de la aliaj verboj, kiujn mi diris al vi en la punkto anta�a.
4.3.OSTEMPO.- La ostempo nomi�as FUTURO en la hispana. Oni uzas �in por paroli pri aferoj kiuj ne ankora� ekzistas, sed ekzistos poste. Jen la konjugacio de la ostempo de AMAR:
Futuro imperfecto |
---|
Yo amaré |
tú amarás |
él amará, ella amará, ello amará |
nosotros amaremos, nosotras amaremos |
vosotros amaréis, vosotras amaréis |
ellos amarán, ellas amarán |
4.3.2.EKZERCOJ.- Skribu kaj prononci la ostempo de cantar, adorar, pasear kaj nadar.
4.3.3.NOTO.- Notu, ke verboj finante per -AR sekvas la unuan konjugacion, kvankam estas eksceptoj.